Program działań naprawczych dla dziecka z klasy zerowej
Jestem pedagogiem terapeutą, pracuję w szkole podstawowej i staram się zmieniać na lepsze dzieci ciężko poszkodowane przez los.
Dla każdego mojego ucznia przygotowuję indywidualny program. Jednak zanim do tego dojdzie prowadzę zajęcia wstępne nasycone elementami psychoterapii.
Dbam o ukształtowanie zachowań umożliwiających współpracę oraz o wyciszenie lękowych nastawień do podejmowanych decyzji. Cały czas prowadzę obserwację dzięki której będę mogła przygotować program działań naprawczych.
Jednym z moich uczniów był Krystian. Chłopiec trafił do klasy zerowej z pewnym opóźnieniem, bo dopiero w październiku. Okazało się, że zmarła babcia, która opiekowała się nim i starszym bratem. Dzieci trafiły do domu dziecko i dopiero po pod koniec października zaczęły chodzić do szkoły.
Na pierwszych zajęciach chłopiec był bardzo nieufny. Nie chciał się bawić i nie umiał skupić się na zabawie. Cały czas przeznaczony na zajęcia z nim wykorzystywałam na zabawę. Po jakimś czasie udało mi się zaciekawić Krystiana na dłuższą chwilę. Zauważyłam, że lubi nasze spotkania i bardzo pragnie kontaktu indywidualnego. Na bazie obserwacji i znajomości programu nauczania "Dziecięcej matematyki" E.Gruszczyk-Kolczyńskiej i pozycji "Pracuję z sześciolatkiem" E.Waszkiewicz ułożyłam program naprawczy dla Krystiana ucznia klasy zerowej.
1. Wypracowanie płaszczyzny współpracy.
swobodna rozmowa oraz rozmowa kierowana
kształtowanie umiejętności mówienia, co dziecko cieszy, a co martwi
kształtowanie umiejętności wyboru
zwracanie uwagi na rozumienie i przestrzeganie zasad oraz reguł gry
trening w skupieniu uwagi na wykonywanych czynnościach
wyciszenie lękowych nastawień do zadań wymagających wysiłku intelektualnego.
2. Kształtowanie orientacji przestrzennej oraz orientacji w schemacie własnego ciała.
orientowanie się w schemacie własnego ciała,
różnicowanie i określanie położenia przedmiotów w stosunku do siebie, do drugiej osoby i do wybranych przedmiotów,
orientacja przestrzenna i umiejętność określania strony prawej i lewej.
3. Ćwiczenie sprawności manualnej i koordynacji wzrokowo-ruchowej.
podnoszenie ogólnej sprawności i koordynacji ciała
usprawnianie manipulacji przedmiotami
kojarzenie doznań ruchowych z obrazami graficznymi
przyzwyczajanie do kontroli wykonywanego ruchu graficznego
usprawnianie celowych i precyzyjnych ruchów rąk oraz ich współdziałanie
ćwiczenie dokładnej kontroli nad ruchami graficznymi
ćwiczenie kontroli nad wykonywaniem ruchu w odtwarzaniu symboli graficznych
4. Konstruowanie,przekształcanie,odtwarzanie
budowle przestrzenne budowane według własnej inwencji
konstrukcje płaskie: budowanie ornamentów i mozaik według własnego pomysłu
Ćwiczenia usprawniające analizę i syntezę słuchową
odtwarzanie struktur dźwiękowych
różnicowanie sygnałów dźwiękowych
wyróżnianie wyrazów w zdaniu
wyróżnianie sylab
wyróżnianie głosek
5. Wspomaganie rozwoju intelektualnego. Gry, zabawy i rozwiązywanie zadań.
6. Przyczyna i skutek. Przewidywanie następstw.
wydobywanie rozumowania przyczynowo-skutkowego w sytuacjach "Dlaczego to się stało?"
lub "Co się może stać gdy....?"
kolejność czynności gwarantująca osiągnięcie celu
opowiadanie własnych przygód,a potem zastanawianie się nad przyczynami i skutkami
układanie historyjki obrazkowej zakończonej słownym przedstawieniem jej treści
składanie obrazków pociętych na wiele części
7. Kształtowanie umiejętności liczenia przedmiotów
doprowadzenie do sprawnego liczenia i rozróżniania błędnego liczenia od poprawnego
liczenie w szerokim zakresie i wsłuchiwanie się w brzmienie liczebników
liczenie, poczynając od dowolnego miejsca
pokazywanie na palcach i liczenie po pięć i po dziesięć
8. Dodawanie i odejmowanie,rozdawanie i rozdzielanie po kilka
kształtowanie umiejętności dodawania i odejmowania od manipulowania przedmiotami, przez rachowanie na palcach i innych zbiorach zastępczych do pamięciowego wyznaczania sumy i różnicy
sytuacje zabawowe, które wymagają od dzieci sprawnego rachowania: liczenia, dodawania, odejmowania, wymiany według podanych umów także rozdzielania i rozdawania
gry sprzyjające opanowaniu umiejętności rachunkowych dzieci
9. Klasyfikacja
segregowanie obrazków według zasady "co do czego pasuje" ze słownym uzasadnieniem
różnicowanie i segregowanie na różne sposoby: łączenie par, łańcuchów złożonych z par, tworzenie kolekcji złożonych z przedmiotów, roślin, zwierząt
10. Badanie i porównywanie liczebności zbiorów
przeliczanie elementów i układanie par złożonych z elementów jednego zbioru i elementów drugiego zbioru, ustalanie, gdzie jest więcej, a gdzie mniej lub tyle samo
11. Przekształcanie sytuacji życiowych w zadania do rozwiązania
12. Monograficzne opracowanie liczb pierwszej i drugiej dziesiątki
Zajęcia prowadziłam dwa razy w tygodniu, a w czasie praktyk studentki zajmowały się z chłopcem dodatkowo i zajęcia odbywały się nawet cztery razy w tygodniu. Pod koniec maja zostały przeprowadzone badania psychologiczne. Wykazały one dojrzałość emocjonalną do nauki w pierwszej klasie, choć chłopiec nie opanował umiejętności czytania. Tym materiałem postanowiłam zająć się w roku następnym.
Uważam,że ten program pozwolił Krystianowi w miarę możliwości korzystać z zajęć w zerówce i na bieżąco uzupełniał umiejętności, których chłopiec wcześniej nie mógł nabyć.
Dzięki tego typu ćwiczeniom uchroniłam ucznia przed niepowodzeniami szkolnymi i zmieniłam na lepsze jego szkolny los.
Obecnie Krystian mieszka we Francji. Razem ze starszym bratem został zaadoptowany przez dalszą rodzinę na stałe mieszkającą poza granicami kraju. Okazało się, że nie potrzebna jest mu znajomość języka polskiego, a osiągnięcie poziomu operacyjnego z matematyki i gotowość do dalszej nauki pozwoli mu na dobre funkcjonowanie w szkole francuskiej.
Joanna Kajkowska Szkoła Podstawowa nr 23 w Warszawie |